شهر شبام

“شبام شهری است افسانه ای با قدمت هزاران سال که ساختمان هایش به قدری بلند است که سر بر آسمان ها می ساید”.

متنی که در بالا آمده توضیحی است که در کتیبه های دوران گذشته در مورد شبام نوشته شده است. شبام حضرموت شهری است در یمن با 7000 نفر جمعیت که به یک چیز شهرت دارد ، همان چیزی که در متون قدیمی آمده، آسمان خراش هایی از جنس خشت!

البته واژه ی آسمان خراش که به ساختمان های این شهر اطلاق می شود با توجه به سازه های امروزی کاملا اغراق آمیز می باشد ولی در زمان خود کاملا نام مناسبی بوده است.

این شهر که امروزه جزء میراث جهانی یونسکو محسوب می شود دارای حدودا 500 برج خشتی می باشد که تعداد طبقات بعضی از آن ها به 11 طبقه (30 متر ) می رسد.

این معماری برای محافظت از مردم شهر در مقابل بادیه نشینان به کار رفته است. قدمت کلی این شهر به 1700 سال پیش برمی گردد ولی قدمت بیشتر خانه ها به قرن شانزدهم می رسد که بیشتر آنها به طور مداوم بازسازی شده اند. شیبام قدیمی ترین شهر با آسمان خراش در جهان محسوب می شود 

☠ 

روش های تشخیص اثار باستانی

 . روشهای تشخیص آثار و نشانه های وجود گنج و دفینه در زیر زمین برای یاستان شناسان عزیز یبا توجه به این نکات به راحتی میتوانید به هدف نزدیک شوید

آثار علائم و نشانه های گنج و دفینه و چگونگی روشهای تشخیص علامت ها و نمادها در زیر زمین

آثار علائم و نشانه های گنج و دفینه و چگونگی روشهای تشخیص علامت ها و نمادها در زیر زمین,نشانه های گنج و دفینه در زیر زمین,چگونگی تشخیص علائم گنج و دفینه در زیر زمین,روشهای اصولی تشخیص آثار و علامت گنج و دفینه در زیر زمین,حفاری در زیر زمین

در حین حفاری امکان داره که با علائم و آثار زیادی مواجه بشوید که در اکثر مکان ها مشترک است و امکان داره با آثاری هم مواجه بشوید که تا حالا نمونه اش را از نزدیک مشاهده نکرده باشید و یا نشنیده باشید . معمولا این آثار برای مکانها و یا هدف های کوچک و متوسط صدق می کند .
اول اینکه در سطح زمین باید نشانه هایی وجود داشته باشد. مثلا تخته سنگی که بتواند نظرها را به خود جلب نماید، باید بابقیه سنگهای اطراف فرق داشته باشد و به راحتی نتوان آن را جابجا نمود و یا اینکه نوشته و نشانه هایی بر روی سنگ وجود داشته باشد و یا …
توجه داشته باشید وجود تخته سنگ، درخت کهنسال، چشمه آب، تپه و تل خاکی،دلیل وجودحتمی و صددرصدی گنج و دفینه نیست!
بعضی از افراد فکر می کنند که هر تپه ای نشانه گنج است، در صورتی که از نشانه های وجود گنج دریک تپه این است که اولا خاک آن دستی بوده و نباید بکر یا طبیعی و دارای رگه های سنگی باشد. ثانیا تپه در محلی قرار گرفته باشه که در اون منطقه مشابه اون تپه کم باشد و در نزدیکی اون تپه آثاری همچون درخت کهنسال و چشمه آب و …وجود داشته باشد. توجه داشته باشید که با دیدن درست آثار و علائم موجود و گمانه زنی درست و اصولی، می تواند شما را از حفاریهای بیهوده و مایوس کننده، تا حدود زیادی نجات دهد!
پس از شروع حفاری نیز توجه داشته باشید که ابتدا باید از خاک سطح عبور کنید و بسته به منطقه مورد نظر (کوهستانی، جنگلی، کشاورزی و …) حداکثرتا عمق ۷۰ سانتیمتر، آثاری همچون ذغال، خشت یا تکه آجر،سنگ رودخانه ای و …تا این عمق، دلیلی محسوب نمیشوند و حدودا از عمق یک متری به بعد است که باید آثار را کم کم مشاهده نمایید، مثل سنگچین، خاک قبر یا اسکلت یا جسد انسان، کوزه سفالی، ذغال چوب یکدست(حداقل۷ سانتیمتر)و یا گلهای صابونی(روغنی)  که در گذشته جهت عایق و جلوگیری از عبور آب و رطوبت ومحافظت از اموال مورد استفاده قرار می گرفته و یا ماسه بادی خشک و خاک نرم و زرد رنگ مانند زرچوبه که به عنوان فشار شکن و یا زه کش مورد استفاده قرار می گرفته و همچنین ملات دست ساز آهکی همراه با سنگ چین منظم و طاقی شکل که میتواند این ملات نوعی ساروج نیز باشد و …
اما وجود ذغال چوب یا سنگ هم از دلایل وجود صددرصد گنج و دفینه نیست، چرا که در گذشته امکان داشته چوپانی و یا فردی در آن مکان آتشی روشن کرده باشد و یا سقف چوبی و دیوار سنگی ساختمان و عمارتی بر اثر جنگ یا آتش سوزی فرو ریخته باشد. آن مکان وقتی تائید میشود که نشانه های دیگر هم وجود داشته باشند و به هیچ عنوان خاک نبایستی بهم خورده و دارای لکه های خاکی با رنگهای مختلف باشد.
از دیگر نشانه ها، سنگچین با ملات و یا وجود تخته سنگ یا سنگ های تراش خورده بزرگ در عمق حدودی یک و نیم متر به بعد (که حتی تا عمق ۳۵ متری نیز مشاهده شده است!).
آجر و خشت های خام که بصورت مربع بوده و پلکانی یا منظم و بی دلیل چیده شده باشند بطوریکه مسکونی بودن مکان را تائید نکند، نیز می تواند از نشانه ها دفینه باشد.

و توجه داشته باشید که مشاهده لوزی و هر شی ء فلزی ، سنگی و سفالی و غیره به شکل آن تماما به منزله دنیای مردگان و خانه آخرت مردگان محسوب می گردد و طرز قرار گیری آن بسیار مهم می باشد. همچنین مشاهده سنگهایی به شکل کله قند و نیز هرم ۳ یا ۴ وجهی آنهم رو به بالا نیز، از نشانه های مذهبی و آیینی بوده و نشانه وجود مقبره ای در زیر همان نقطه به فاصله حداقل ۳ و حداکثر ۱۰ برابر می باشد.

موارد ذکر شده بالا بخش بسیار کوچکی از مبحث چگونگی شناخت آثار و علائم و نیز چگونگی حفاری صحیح و موفقیت آمیز در گنج یابی حرفه ای، میباشد که برای شروع، بحث فوق الذکر ، به عنوان مقدمه آن به تمامی علاقمندان تقدیم می گردد.

اتشکده

آتشکده ها مکانی بودن مثل مساجد امروزی البته با این تفاصیل که در آن زمان به خاطر نبود بانک مردم اشیاء گران قیمت و اموال خودشون در هنگام سفر به شهرهای مختلف به آنجا به صورت امانت میگذاشتند در تمام آتشکده ها افرادی مثل خادم امروزی که در مساجد  هستند در آتشکده ها هم بودن ولی مردم آنهارو به اسم کاتب میشناختند که فردی صالح و مذهبی و امانت دار به حساب میامد البته در همان زمان هم کاتب ها به دو دسته تقسیم میشدند

۱- کاتب اعظم  که کارشون همان کاره کاتب معمولی بود ولی مخصوص درباریان بودن و اماناتدرباریان را نگه میداشتند

۲ – کاتب معمولی  برای مردم عادی بودن که  امانات مردم رو محافظت میکردند . هر دو کاتب وقتی از شخصی اموالش را به صورت امانت میگرفتند به او رسید میدادن تا وقتی که از سفر بازمی گشت دوباره رسید را میگرفتند و اجناس را تحویل میدادند و مردم هم به جای این عمل به آنها هدایا تقدیم میکردند . و در زمانی هم میشد که شخصی که وسایلش را به کاتب سپرده بود در راه سفر توسط دزدان یا از شدت خستگی راه و … تلف میشد وسایلش در همان جا باقی میموند تا اگه از اقوامش کسی آمد وسایل را تحویل بگیرد که هیچ در غیر این صورت همان جا میماند و دست نمیخورد و در قدیم هم به خاطر نبود جاده مناسب و فراوانی دزدان و شرایت نا مساعد آب و هوایی افراد زیادی در راها جان خودشونو از دست میدادند به همین خاطر اموال زیادی در آتشکده ها باقی میموند .

خوب حالا میریم سر اصل مطلب آتشکده هایی که مخصوص افراد عادی بود اموال کمتری در مقابل آتشکده های مخصوص درباریان بود دارند .

خود کاتبها هم افراد ثروتمندی بودند بنابراین وقتی میمردند اجساد آنها را با ثروتشان دفن میکردند.

غیر از این که مردم برای سپردن وسایل با ارزش خود به آتشکده ها میرفتند محل مقدسی هم برای آنها بود و برای پرستش خدا هم به آنجا میرفتند و هدایایی هم از طرف خود اهدا میکردند .

حالا میپردازیم به بیو گرافی آتشکده ها .

در زیر تمام آتشکده ها یک اتاق مخفی وجود دارد که در عمق ۷ متری است و تمام وسایل امانی و هدایا در آنجا نگهداری میشد .

تمام آتشکده ها یک راه خروجی اضطراری دارند که در مواقع حمله دشمن بتونن  از آنجا فرار کنند.

قبر کاتب ها پس از فوت ۵۰ الی ۱۰۰ متر جلوتر آتشکده دفن میشد .

آتشکده هایی که در ارتفاعات بلند و نوک قله یا تپه بودن مخصوص درباریان بودند که جسد کاتبان را در آنجا  در همان فاصله البته با فرق این که در صخره جایی را میکندند و به صورت غار درست میکردند و آنها را در همونجا دفن میکردن و در غار را مهرو موم میکردند .

انسان اولیه

انسان ها از اواخر دوران پارینه سنگی قدیم در فلات ایران ساکن شده اند. دوره پارینه سنگی قدیم از حدود 200000 تا 2500000 سال قبل را در بر می گیرد. شواهد حضور انسان در این دوران با انجام کشفیات در غار دربندرشی گیلان به دست آمده که تاریخ سکونت در ایران را به 200000 سال قبل می رساند. انسان‌های اواخر دوره پارینه ‌سنگی قدیم ایران از غار دربند برای سکونت کوتاه‌ مدت استفاده می‌کردند و سنگ‌ های آذرین و چخماق را برای ساخت ابزارهای سنگی همچون خراشنده و درفش مورد استفاده قرار می دادند.

 

غارهایی که انسان‌های پارینه سنگی 200 تا 300 هزار سال پیش انتخاب می‌کردند درب ورودی خاصی داشت و رو به شرق قرار داشت تا هم از گرمای آفتاب استفاده کنند و هم در فصل زمستان آثار یخبندان به داخل غار نفوذ پیدا نکند.

شواهدی که حاکی از حضور انسان در فلات ایران در دوره پارینه سنگی میانه است مربوط به چند غار و پناهگاه صخره ای، بیشتر در کوه های زاگرس در غرب ایران است. دوره پارینه سنگی میانه با عصر موستری (دوره صنایع ساخت ابزار سنگی در 100000 سال قبل از میلاد) همزمان است.

 

سطح اقتصادی و اجتماعی مرتبط با صنعت موستری نسبتاً کوچک است. در این دوران انسان های ساکن ایران با سفر از جایی به جایی دیگر به شکار می پرداختند و به صورت گروه های جمع آوری غذا حرکت می کردند. در این دوران به طور کلی هنوز چشم انداز برای سکونت بسیار اندک بود. به دنبال عصر موستری صنعت سنگ چخماق پالئوتیک جدیدتر به وجود می آید که ممکن است از 36000 قبل از میلاد شروع شده باشد.

 

عصر نوسنگی  یا دوره روستای اولیه
عصر نوسنگی با رشد کشاورزی و آبیاری همراه است. چراکه در عصر نوسنگی دما و بارندگی برای کشاورزی مناسب می شود. عصر نوسنگی در ایران از حدود 8000 سال پیش از میلاد آغاز شد و حدود 5500 سال پیش از میلاد به پایان رسید. مشخصه این عصر در ایران رشد سکونت گاه های کوچکی است که در آنها 50-100 نفر ساکن می شوند. این افراد یا در خانه های ساخته شده از آجر نپخته و یا چادر و یا سرپناه هایی از علف زندگی می کردند. حفاری های بیشتری برای شناخت تفاوت طبقات، شکل معابد و دیگر سازه های خاص آن زمان مورد نیاز است.

 

دوره نوسنگی اولیه (8000-7300 قبل از میلاد) زمان شروع استفاده از سفال بوده است. انسان ها در این دوران استفاده از خاک رس برای ساخت سفال را شروع کردند و این در نتیجه آشنا شدن آنها با کشاورزی و توسعه روستاها بوده است.

ابزار دوره نوسنگی بیشتر از جنس سنگ چخماق، چوب و یا بافت های گیاهی بوده. اشکالی از گوسفند، گاو، سگ، خوک و انسان ها که از خاک رس درست می شده اند هم کشف شده اند. دستبندها و آویزها هم اغلب به وسیله ساکنان روستاها مورد استفاده قرار می گرفته است.

 

در این دوران ابزاری برای برداشت محصولات کشاورزی، قصابی، چرم کاری و دیگر چیزها از سنگ چخماق ساخته شد. در حالی که سنگ های آسیاب، هاون و دسته هاون از سنگ آهک ساخته می شد. مس خالص بومی فلات مرکزی ایران هم برای ساخت مهره و سنجاق چکش کاری شد مورد استفاده قرار گرفت.